ถอดบทเรียน ประวัติศาสตร์ KFC และตราฮาลาลในประเทศไทย คู่มือการใช้ชีวิตสำหรับมุอัลลัฟ 101

สำหรับผู้สนใจอิสลามหรือมุสลิมใหม่ อาจเคยได้ยินเกี่ยวกับประเด็นของ KFC ในประเทศไทย บ้างถึงข้อถกเถียงว่ากินได้หรือไม่ วันนี้ ARAYA NIKAH จะมาเล่าประเด็นนี้ให้ฟังครับ

---

KFC ฮาลาลหรือไม่?

KFC ในหลายประเทศได้รับการรับรองฮาลาลเพื่อสอดคล้องกับหลักการศาสนาอิสลามและตอบสนองความต้องการของผู้บริโภคมุสลิม ตัวอย่างเช่น มาเลเซีย อินโดนีเซีย สิงคโปร์ และบรูไน ซึ่งได้รับการรับรองฮาลาลจากหน่วยงานศาสนาในประเทศนั้นๆ รวมถึงซาอุดีอาระเบียที่ได้รับการรับรองฮาลาลจากหน่วยงานศาสนาในประเทศ อย่างไรก็ตาม ในบางประเทศ เช่น สหราชอาณาจักร (UK) แม้บางสาขาจะได้รับการรับรองฮาลาลจาก Halal Food Authority (HFA) แต่ยังมีการถกเถียงและความไม่แน่ใจในหมู่ผู้บริโภคมุสลิม

---

ทำไม KFC ประเทศไทยไม่ขอตราฮาลาล?

จากข้อมูล KFC ในประเทศไทย เคยได้รับการรับรองฮาลาลในบางสาขา เช่น ในจังหวัดภูเก็ตและกระบี่ อย่างไรก็ดี ทางคณะกรรมการอิสลามประเทศไทยได้มีการเปลี่ยนนโยบายสำหรับการรับรองฮาลาลให้กับธุรกิจเฟรนไชส์ ซึ่งทำให้ KFC ทุกสาขาทั่วประเทศต้องจดรับรองฮาลาลด้วยกันทั้งหมด ไม่สามารถจดแยกสาขาได้ เป็นเหตุทำให้ทาง KFC ไม่ต่อสัญญาดังกล่าว

---

KFC ที่ไม่ขอต่อตราฮาลาลทานได้หรือไม่?

Thai Franchise Center รายงานว่า “นายไพศาล พรหมยงค์” ประธานคณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัดสมุทรปราการ อดีตประธานคณะกรรมการฝ่ายกิจการฮาลาล คณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทย ได้เปิดเผยทางสถานีโทรทัศน์ NEWTM CHANAL เมื่อหลายปีก่อนถึงกรณีปัญหาฮาลาล KFC โดยย้ำว่า KFC เมื่อไม่มีการขอฮาลาล ก็ไม่สามารถกล่าวได้ว่าฮาลาลหรือฮารอม ผู้บริโภคต้องใช้วิจารณญาณของตนเองในการตัดสินใจ

---

ถ้า KFC ไทยเปลี่ยนใจขอต่อตราฮาลาล ได้ไหม?

Thai Franchise Center รายงานว่า จากมติที่ประชุมของคณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทย ณ โรงแรมเกรซแลนด์แอน สปาจังหวัดภูเก็ต เมื่อวันที่ 29 พฤษภาคม 2557 ถ้าจะมีการต่ออายุต้องเข้าสู่”กระบวนการเจรจาใหม่”โดย KFC และแฟรนไชส์ จะต้องขอการรับรองฮาลาลทั้งระบบทั่วประเทศเท่านั้น จึงจะให้การรับรองและให้ใช้เครื่องหมายรับรองฮาลาลได้ และให้สามารถ.ปรับลดค่าธรรมเนียมได้” ตามความเหมาะสมตามรายจังหวัดและความหนาแน่นของประชากรมุสลิม

---

KFC ขอตราฮาลาลตอนนั้น ต้องใช้เงินเท่าไหร่?

สื่ออิสระ รายงานว่า เนื่องจาก ในการให้ตราฮาลาล กรรมการอิสลามฯ จะคิดค่าใช้จ่าย ทั้งรายครั้ง และรายเดือน รายปี แยกเป็นรายสาขา ดังนั้น การขอตราฮาลาล ไปติดทุกสาขา ของ KFC (ประมาณ 500 แห่ง) ทั่วประเทศ จะต้องเสียค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นมา ปีละประมาณ 25 ล้านบาท

แต่หากขอฮาลาล เฉพาะพื้นที่มุสลิมหนาแน่น และจังหวัดท่องเที่ยว อาจใช้เงินเพียง 5 ล้าน/ปี เท่ากับประหยัดไปปีละ 20 ล้าน ซึ่งตรงนี้ทำให้ KFC ยังไม่มีการดำเนินเรื่องอย่างจริงจัง

---

ถ้าKFC ขอตราฮาลาลในปัจจบุัน (พศ 2568) ต้องใช้เงินประมาณเท่าไหร่?

จากการประเมินด้วย ตัวเลขค่าธรรมเนียม และจำนวนสาขาเบื้องต้น (ทั้งหมดเป็ฯค่าประมาณการณ์) ปัจจุบัน หาก KFC เข้าระบบฮาลาลและขอรับรองฮาลาลทุกสาขาในประเทศไทยที่มีจำนวนประมาณ 1,000 สาขา โดยพิจารณาจากค่าธรรมเนียมปัจจุบันโดยไม่มีส่วนลด จะมีค่าใช้จ่ายรวมอยู่ที่ประมาณ 47,000,000 บาทต่อปี แบ่งเป็นค่าธรรมเนียมการตรวจสอบสถานประกอบการขนาดใหญ่ 35,000 บาทต่อสาขา รวม 35,000,000 บาท และค่าที่ปรึกษารายปี 12,000 บาทต่อสาขา รวม 12,000,000 บาท ค่าใช้จ่ายนี้ยังไม่รวมค่าธรรมเนียมเพิ่มเติมสำหรับการใช้เครื่องหมายฮาลาลบนผลิตภัณฑ์ ทั้งนี้ การคำนวณดังกล่าวเป็นการประมาณการเบื้องต้นตามค่าธรรมเนียมปัจจุบันโดยไม่ได้พิจารณาส่วนลดที่อาจมีในกรณีจริง (อ้างอิงค่าธรรมเนียม สำนักงานคณะกรรมการกลางอิสลามแห่งประเทศไทย, n.d., ระเบียบว่าด้วยการรับรองฮาลาล).

ไก่ KFC ทำจากไขมันหมูและเคยแพ้คดีในต่างประเทศจริงหรือไม่?

มีข่าวแพร่หลายเกี่ยวกับการแพ้คดีของ KFC ในต่างประเทศว่ามีไขมันทำจากหมู อย่างไรก็ดี เมื่อทำการตรวจสอบแล้วพบว่าเป็นข่าวเท็จ เนื้อข่าวจริงๆ เป็นการฟ้องร้องระหว่าง KFC สาขากับ KFC สำนักงานใหญ่ เกี่ยวกับการใช้ตราฮาลาลในโฆษณา โดย KFC สาขามีเจ้าของเป็นมุสลิมและใช้ตราฮาลาลมา 14 ปี แต่โดนสำนักงานใหญ่ห้ามใช้ตราฮาลาลเนื่องจากปัญหากฎหมายระหว่างประเทศ การฟ้องนี้จบที่ KFC สาขาลูกแพ้ และไม่ได้เกี่ยวข้องกับส่วนผสมที่ไม่ฮาลาลแต่อย่างใด

---

KFC: ความคิดเห็นและประเด็นที่ถูกแบนในบางประเทศ

KFC ซึ่งเป็นแบรนด์อาหารจานด่วนระดับโลกที่บริหารโดย Yum! Brands ในสหรัฐอเมริกา ได้รับความนิยมในหลายประเทศ แต่ก็มีรายงานจากสื่อต่าง ๆ ว่าบริษัทนี้ถูกแบนหรือเผชิญการคว่ำบาตรในบางพื้นที่ด้วยเหตุผลทางการเมืองและวัฒนธรรม

ตามรายงานของ Middle East Eye และ Al Jazeera ในเขตปาเลสไตน์ กลุ่มประชาชนบางส่วนได้รณรงค์คว่ำบาตรสินค้าอเมริกัน รวมถึง KFC โดยให้เหตุผลว่าแบรนด์เหล่านี้อาจมีส่วนเกี่ยวข้องกับการสนับสนุนเศรษฐกิจของอิสราเอลในเชิงอ้อม การรณรงค์นี้ไม่เพียงจำกัดอยู่ในเขตปาเลสไตน์ แต่ยังส่งผลไปถึงชุมชนมุสลิมในพื้นที่อื่น ๆ ที่มีความตระหนักในประเด็นเหล่านี้

ในอิหร่าน มีรายงานจาก CNN ในปี 2016 ว่า KFC ถูกแบนในบางพื้นที่ เนื่องจากรัฐบาลท้องถิ่นมองว่าแบรนด์ดังกล่าวเป็นสัญลักษณ์ของวัฒนธรรมตะวันตกที่ไม่สอดคล้องกับคุณค่าทางวัฒนธรรมของประเทศ นอกจากนี้ ในอิรัก กลุ่มติดอาวุธบางกลุ่มเคยปิดร้าน KFC ด้วยเหตุผลทางการเมือง

สำหรับมาเลเซีย แม้ว่า KFC จะได้รับความนิยมและมีการดำเนินธุรกิจอย่างแพร่หลาย แต่ในบางช่วงเวลา บริษัทเคยเผชิญการวิพากษ์วิจารณ์และการรณรงค์ในโลกออนไลน์โดยกลุ่มผู้บริโภคบางส่วน ตัวอย่างเช่น รายงานจาก Free Malaysia Today ระบุว่ามีการเรียกร้องให้คว่ำบาตร KFC เนื่องจากข้อสงสัยเกี่ยวกับแหล่งทุนและความสัมพันธ์ในระดับโลกกับกลุ่มที่ถูกมองว่าไม่เป็นมิตรต่อชาวมุสลิม แม้ว่า KFC ในมาเลเซียจะได้รับการรับรองฮาลาลและดำเนินธุรกิจอย่างใกล้ชิดกับชุมชนท้องถิ่น การรณรงค์ในลักษณะนี้สะท้อนให้เห็นถึงความอ่อนไหวของผู้บริโภคในเรื่องแหล่งที่มาของแบรนด์และความสัมพันธ์ในระดับโลก

ในอียิปต์ ตามรายงานของ The New York Times ร้าน KFC ในบางพื้นที่เคยถูกปิดชั่วคราวหลังจากการประท้วงที่เกี่ยวข้องกับสถานการณ์การเมืองในประเทศ ประเด็นเหล่านี้สะท้อนถึงความเชื่อมโยงของแบรนด์ข้ามชาติในประเด็นที่ซับซ้อนทางการเมืองและสังคม

แม้ว่าปัญหาเหล่านี้จะไม่ส่งผลกระทบต่อ KFC ในทุกประเทศ แต่การที่แบรนด์นี้ถูกแบนหรือคว่ำบาตรในบางพื้นที่ได้สะท้อนถึงความท้าทายที่บริษัทข้ามชาติต้องเผชิญในสภาพแวดล้อมที่แตกต่างกันทั้งด้านวัฒนธรรมและการเมือง

---

คณะกรรมการอิสลามสนับสนุนให้บริโภคอาหารที่มีตราฮาลาล

คณะกรรมการอิสลามสนับสนุนให้บริโภคอาหารที่มีตราฮาลาล เนื่องจากอาหารฮาลาลคืออาหารที่ได้รับอนุมัติตามบัญญัติศาสนาอิสลาม ให้มุสลิมบริโภคหรือใช้ประโยชน์ได้ การบริโภคอาหารที่มีตราฮาลาลช่วยให้มุสลิมมั่นใจว่าอาหารนั้นปราศจากสิ่งต้องห้าม (ฮารอม) และมีคุณค่าทางอาหารที่ถูกสุขอนามัย นอกจากนี้ การเลือกบริโภคอาหารที่มีตราฮาลาลยังสอดคล้องกับหลักศาสนาอิสลาม ซึ่งกำหนดให้มุสลิมปฏิบัติตามสิ่งที่อนุมัติ (ฮาลาล) และหลีกเลี่ยงสิ่งที่ต้องห้าม (ฮารอม) ดังนั้น การบริโภคอาหารที่มีตราฮาลาลจึงเป็นการปฏิบัติตามหลักศาสนาและส่งเสริมสุขภาพที่ดีของมุสลิม

ประเทศไทยมีขั้นตอนมาตรฐานฮาลาลที่เข้มงวดและเป็นระบบ เพื่อให้มั่นใจว่าผลิตภัณฑ์ที่ได้รับการรับรองฮาลาลนั้นสอดคล้องกับหลักศาสนาอิสลามและมีคุณภาพสูง กระบวนการรับรองฮาลาลในประเทศไทยประกอบด้วยหลายขั้นตอน ตั้งแต่การยื่นคำขอ การตรวจสอบสถานประกอบการ การวิเคราะห์วัตถุดิบและกระบวนการผลิต ไปจนถึงการติดตามและประเมินผลหลังการรับรอง มาตรฐานฮาลาลของไทยได้รับการยอมรับในระดับสากล ทำให้ผลิตภัณฑ์ฮาลาลของไทยมีความน่าเชื่อถือและสามารถแข่งขันในตลาดโลกได้ นอกจากนี้ การปฏิบัติตามมาตรฐานฮาลาลยังช่วยส่งเสริมความปลอดภัยและคุณภาพของผลิตภัณฑ์ ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อผู้บริโภคทุกคน ไม่เฉพาะมุสลิมเท่านั้น

สรุป KFC มุสลิมทานได้หรือไม่?

จากข้อมูลที่กล่าวมาทั้งหมด KFC ได้รับการรับรองฮาลาลในหลายประเทศ เช่น มาเลเซีย อินโดนีเซีย และซาอุดีอาระเบีย แต่ในประเทศไทย KFC ไม่มีการรับรองฮาลาลอย่างเป็นทางการ เนื่องจากนโยบายที่เปลี่ยนไปของคณะกรรมการอิสลามไทย เมื่อทาง KFC ไม่ได้ขอต่อสัญญาดังกล่าว ทำไมปัจจุบัน ยังไม่มีระบบเข้าไปตรวจสอบกระบวนการผลิต จัดส่ง จัดเก็บ และอื่นๆ ผู้บริโภคจึงควรใช้วิจารณญาณในการตัดสินใจ และรับผิดชอบการตัดสินใจของตัวเอง

---

อ้างอิง

• Al Jazeera. (n.d.). Palestinian call to boycott US brands. Retrieved from https://www.aljazeera.com
• CNN. (2016). KFC banned in Iran for promoting Western culture. Retrieved from https://www.cnn.com
• Courthouse News. (n.d.). KFC franchisee loses fight to market chicken as Muslim-friendly. Retrieved from https://www.courthousenews.com
• Free Malaysia Today. (n.d.). KFC faces online boycott over global ties. Retrieved from https://www.freemalaysiatoday.com
• Middle East Eye. (n.d.). Boycotts in the Middle East: The Palestinian perspective. Retrieved from https://www.middleeasteye.net
• Thai Franchise Center. (n.d.). ประวัติ KFC และฮาลาลในประเทศไทย. Retrieved from http://m.thaifranchisecenter.com/show_document.php?ID=7325
• The New York Times. (n.d.). KFC outlets close in Egypt amid political protests. Retrieved from https://www.nytimes.com
• สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ. (n.d.). อาหารฮาลาล. สืบค้นจาก https://www.acfs.go.th/halal/general.php
• สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ. (n.d.). การรับรองมาตรฐานฮาลาล. สืบค้นจาก https://www.acfs.go.th/halal/halal_cert.php
• ศูนย์ฮาลาลแห่งประเทศไทย. (n.d.). มาตรฐานฮาลาลของไทยในตลาดโลก. สืบค้นจาก https://www.halalstandard.or.th
• https://www.caterermiddleeast.com/
• https://www.mtoday.co.th/35524
• สื่ออิสระ facebook https://www.facebook.com/photo/?fbid=340274136407140&set=a.148060392295183