การหย่าร้างในศาสนาอิสลามเป็นสิ่งที่ถูกต้องตามหลักศาสนา แต่ต้องปฏิบัติด้วยความยุติธรรมและเมตตาต่อฝ่ายภรรยาและบุตร หากมี การปฏิบัติตามหลักการชาริอะห์ (Islamic Shariah) นั้น สามีมีหน้าที่และความรับผิดชอบที่ชัดเจนในหลายประการหลังการหย่า ดังนี้:

1. ค่าใช้จ่ายในช่วงอิดดะห์ (Iddah)

อิดดะห์ คือช่วงเวลาที่ภรรยาต้องรอหลังการหย่าร้างเพื่อดูว่ามีการตั้งครรภ์หรือไม่ และเพื่อเป็นการพักฟื้นจากความสัมพันธ์ก่อนหน้านี้ ระยะเวลานี้มักจะประมาณ 3 รอบเดือน (สำหรับภรรยาที่ไม่ได้ตั้งครรภ์) หรือจนกว่าจะคลอด (หากตั้งครรภ์)

• สามีต้องจัดหา:
  • ค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับการดำรงชีวิตของภรรยา เช่น อาหาร เครื่องนุ่งห่ม และที่พักอาศัย
  • สามีต้องจัดที่พักในระดับที่เหมาะสม เช่น บ้านสมรสเดิม หรือบ้านเช่าที่สามีจัดหา
• ข้อยกเว้น:
  • หากภรรยาเป็นฝ่ายขอหย่าเอง (เช่น Khula’) และมีการคืนสินสอดหรือทรัพย์สินเพื่อเป็นการแลกเปลี่ยน อาจมีการตกลงให้สามีไม่ต้องจ่ายค่าอิดดะห์

ตัวอย่างการคำนวณ:

• มาเลเซีย: ศาลอิสลามอาจกำหนดให้สามีจ่ายค่าใช้จ่ายรายเดือน เช่น 1,500 ริงกิต (ประมาณ 11,000 บาท) สำหรับอาหาร ที่พัก และเสื้อผ้า ขึ้นอยู่กับรายได้ของสามีและความจำเป็นของภรรยา
• สิงคโปร์: ค่าใช้จ่ายในช่วงอิดดะห์อาจกำหนดตามรายได้ เช่น 2,000 ดอลลาร์สิงคโปร์ (ประมาณ 50,000 บาท) ต่อเดือน ขึ้นอยู่กับความเหมาะสม
• ซาอุดีอาระเบีย: การคำนวณขึ้นอยู่กับระดับความสามารถของสามี เช่น ค่าใช้จ่ายขั้นต่ำ 1,000 ริยาล (ประมาณ 9,000 บาท)
• ไทย: ในพื้นที่ที่ใช้กฎหมายอิสลาม เช่น จังหวัดปัตตานี ศาลอาจกำหนดค่าใช้จ่ายที่ประมาณ 8,000-15,000 บาทต่อเดือน ขึ้นอยู่กับฐานะการเงินของสามี

อ้างอิงจากอัลกุรอาน (ซูเราะห์ อัฏ-ตะลาก 65:6):

“จงให้นางอยู่ในที่พักของพวกเจ้า ตามที่พวกเจ้าสามารถจัดหาได้”

---

2. ค่ามุตะอาห์ (Mut’ah)

มุตะอาห์ คือค่าทำขวัญหรือค่าชดเชยที่สามีต้องจ่ายให้ภรรยาหลังการหย่า เพื่อแสดงความเมตตาและปลอบใจ

• การจ่ายค่ามุตะอาห์ขึ้นอยู่กับ:
  • ระยะเวลาการแต่งงาน
  • ความสามารถทางการเงินของสามี
  • เหตุผลในการหย่า (เช่น หากสามีเป็นฝ่ายผิด เช่น ไม่เลี้ยงดู หรือมีพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม ศาลอาจกำหนดค่ามุตะอาห์สูงขึ้น)
• ค่ามุตะอาห์ไม่ใช่ข้อบังคับในทุกกรณี แต่เป็นสิ่งที่แนะนำ (มุสตะฮับ) เพื่อให้เกิดความเมตตาและยุติธรรม

เปรียบเทียบการคำนวณ:

• มาเลเซีย: ศาลอาจกำหนดค่ามุตะอาห์เป็นเงินก้อน เช่น 5,000-10,000 ริงกิต (ประมาณ 40,000-80,000 บาท)
• สิงคโปร์: กำหนดค่ามุตะอาห์ตามระยะเวลาการแต่งงาน เช่น 1 เดือนของเงินเดือนสามีต่อปีของการสมรส
• ซาอุดีอาระเบีย: มักกำหนดค่ามุตะอาห์ตามความสมัครใจของสามีหรือการเจรจา
• ไทย: ศาลอาจกำหนดค่าทำขวัญในช่วง 20,000-50,000 บาท ขึ้นอยู่กับสถานการณ์และรายได้ของสามี

อ้างอิงจากอัลกุรอาน (ซูเราะห์ อัล-บากอเราะห์ 2:241):

“สำหรับหญิงที่ถูกหย่า จงมอบสิ่งจำเป็นแก่พวกนางตามความเหมาะสม”

---

3. ค่าเลี้ยงดูบุตร (Child Support)

หากการหย่าร้างมีบุตร สามียังคงมีหน้าที่รับผิดชอบในค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องกับบุตรจนกว่าบุตรจะสามารถพึ่งพาตนเองได้ หรือในกรณีของบุตรหญิงจนกระทั่งแต่งงาน

• ค่าใช้จ่ายที่สามีต้องจ่าย:
  • ค่าอาหาร การศึกษา เสื้อผ้า และค่ารักษาพยาบาล
• ระยะเวลาที่ต้องจ่าย:
  • บุตรชาย: จนถึงอายุที่สามารถพึ่งพาตนเองได้ (ขึ้นอยู่กับบริบทประเทศ เช่น 18-21 ปี)
  • บุตรหญิง: จนกระทั่งแต่งงาน

ตัวอย่างการคำนวณ:

• มาเลเซีย: ค่าเลี้ยงดูบุตรประมาณ 800-1,200 ริงกิตต่อเดือนต่อบุตรหนึ่งคน (6,000-9,000 บาท)
• สิงคโปร์: ค่าใช้จ่ายต่อเดือนอาจเริ่มต้นที่ 500-1,500 ดอลลาร์สิงคโปร์ (12,500-37,500 บาท)
• ซาอุดีอาระเบีย: ศาลอาจกำหนดค่าเลี้ยงดูประมาณ 1,500-3,000 ริยาลต่อเดือน (13,500-27,000 บาท)
• ไทย: ในพื้นที่อิสลาม ค่าเลี้ยงดูบุตรอาจอยู่ที่ 5,000-10,000 บาทต่อเดือน ขึ้นอยู่กับรายได้ของสามี

อ้างอิงจากอัลกุรอาน (ซูเราะห์ อัล-บากอเราะห์ 2:233):

“และหน้าที่ของบิดาคือการจัดหาอาหารและเครื่องนุ่งห่มให้แก่พวกนาง (มารดา) ด้วยความเหมาะสม”

ประเทศ	อายุที่บิดาต้องรับผิดชอบค่าเลี้ยงดูบุตรชาย	อายุที่บิดาต้องรับผิดชอบค่าเลี้ยงดูบุตรหญิง
มาเลเซีย	จนถึงอายุ 18 ปี หรือจนกว่าจะสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี	จนถึงอายุ 18 ปี หรือจนกว่าจะสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี หรือจนกระทั่งแต่งงาน
สิงคโปร์	จนถึงอายุ 21 ปี หรือจนกว่าจะสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี	จนถึงอายุ 21 ปี หรือจนกว่าจะสำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี หรือจนกระทั่งแต่งงาน
ซาอุดีอาระเบีย	จนถึงอายุ 15 ปี หรือจนกว่าจะสามารถพึ่งพาตนเองได้	จนกระทั่งแต่งงาน
ไทย	จนถึงอายุ 20 ปีบริบูรณ์	จนถึงอายุ 20 ปีบริบูรณ์ หรือจนกระทั่งแต่งงาน

หมายเหตุ: อายุที่ระบุอาจมีการเปลี่ยนแปลงตามกฎหมายและนโยบายของแต่ละประเทศ ควรตรวจสอบข้อมูลล่าสุดจากแหล่งที่มาอย่างเป็นทางการเพื่อความถูกต้อง

สรุป

การหย่าร้างตามหลักการศาสนาอิสลามกำหนดให้สามีมีหน้าที่รับผิดชอบดังนี้:

1. ค่าใช้จ่ายช่วงอิดดะห์: เพื่อให้ภรรยามีความปลอดภัยและไม่ขาดแคลน
2. ค่ามุตะอาห์ (ทำขวัญ): เพื่อแสดงความเมตตา (ขึ้นอยู่กับสถานการณ์)
3. ค่าเลี้ยงดูบุตร: เป็นหน้าที่สำคัญที่ต้องปฏิบัติต่อบุตรจนกว่าจะพึ่งพาตนเองได้

การปฏิบัติตามหน้าที่เหล่านี้ไม่เพียงแต่รักษาความยุติธรรมตามหลักศาสนา แต่ยังสร้างความสงบสุขและลดความขัดแย้งในสังคมมุสลิม.

---

คำแนะนำสำหรับการเลือกสถานที่พักในช่วงอิดดะห์ (Iddah)

ในช่วงอิดดะห์หลังการหย่า ภรรยามุสลิมมีหน้าที่และสิทธิบางประการเกี่ยวกับสถานที่พัก โดยควรพิจารณาให้เหมาะสมกับหลักศาสนาอิสลามและสถานการณ์ส่วนตัว ดังนี้:

ตัวเลือกและข้อควรพิจารณา

สถานที่	ข้อดี	ข้อควรพิจารณา
บ้านสมรสเดิม	สอดคล้องกับหลักศาสนาอิสลาม (อัลกุรอาน ซูเราะห์ อัฏ-ตะลาก 65:6) สิทธิของภรรยาที่จะอยู่บ้านเดิมในช่วงอิดดะห์	ไม่ปลอดภัยหรือมีความขัดแย้งรุนแรงอาจทำให้อยู่ไม่ได้ ฝ่ายสามีต้องสามารถจัดหาที่พักให้อย่างเหมาะสม
บ้านของครอบครัว/เครือญาติ	ให้การสนับสนุนทางจิตใจและช่วยเหลือด้านค่าใช้จ่าย เหมาะสำหรับกรณีบ้านสมรสเดิมไม่ปลอดภัย	ควรได้รับความยินยอมจากสามีหรือศาลเพื่อไม่ขัดกับหน้าที่อิดดะห์
บ้านเช่าหรือที่พักใหม่	สามีสามารถจัดหาให้ตามฐานะการเงิน เหมาะสำหรับกรณีบ้านสมรสเดิมไม่เหมาะสม	ควรปลอดภัยและสะดวกสำหรับภรรยา ต้องไม่ละเมิดสิทธิของภรรยาในช่วงอิดดะห์
บ้านที่ภรรยาจัดหาเอง	มีอิสระในการเลือกสถานที่ที่ปลอดภัยและสะดวก เหมาะสำหรับการสร้างความสงบและความเป็นส่วนตัว	อาจขัดกับหลักการอิดดะห์ หากไม่มีเหตุผลที่ศาสนายอมรับ ควรปรึกษาศาลหรือผู้รู้ศาสนาในกรณีนี้

• ตัวเลือกที่แนะนำที่สุด: อยู่บ้านสมรสเดิม หากไม่มีความขัดแย้งหรือความไม่ปลอดภัย
• กรณีพิเศษ: หากบ้านสมรสเดิมไม่เหมาะสม ให้พิจารณาบ้านของเครือญาติหรือบ้านที่สามีจัดหาให้

เป้าหมายสำคัญ

การเลือกสถานที่พักควรสอดคล้องกับหลักศาสนาอิสลาม พร้อมรักษาความปลอดภัยและความสงบสุขสำหรับภรรยาในช่วงอิดดะห์

ข้อควรปฏิบัติ:

• ปรึกษาบริษัทาอารยานิกะห์ ฯ วิสาหกิจเพื่อสังคมเพิ่มเติม เพื่อคำแนะนำเฉพาะกรณี
• ให้ความสำคัญกับการปฏิบัติตามหลักศาสนาและรักษาสิทธิของภรรยาในช่วงอิดดะห์อย่างยุติธรรม

---